Kunstenaars over hun voorbereiding op Lucas: she/her: Sabrina Vermeulen   

24 okt 2024

tekst: Saskia Lensink

Tijdens de expositie “LUCAS (she/her)” laten kunstenaars zich inspireren door kunstenaressen van Sint Lucas om kunstwerken te maken over identiteit. Tijdens de ateliers, die ter voorbereiding op de expositie georganiseerd zijn, bleek dat iedereen op een andere manier invulling geeft aan dit thema. Saskia Lensink interviewt drie kunstenaars die vertellen hoe hun kunstwerk tot stand gekomen is.

Sabrina Vermeulen over “Untamed Spirit”.
Na het laatste atelier op 8 oktober praat ik met Sabrina over het werk dat ze tijdens “LUCAS (she/her)” laat zien. Sabrina is fotograaf. Ze maakt zowel vrij werk als werk in opdracht.
Ze heeft ons tijdens het atelier analoge afdrukken van foto’s laten zien, die zij tijdens de expositie op groot formaat zal exposeren. Sabrina vertelt dat de paarden symbool staan voor de verschillende kanten van onszelf. Het werk draagt de titel “Untamed Spirit” dat gaat over de zoektocht naar identiteit, vrijheid en het proces van zelfacceptatie. Het onderzoekt de tweestrijd die velen ervaren: de druk van buitenaf om te voldoen aan maatschappelijke verwachtingen en de innerlijke drang om trouw te blijven aan jezelf en vrij te zijn in de keuzes die je maakt. Het werk representeert de spanning tussen de ‘ik’ die we zijn en de ‘ik’ die we denken te moeten zijn. Het benadrukt de uitdagingen van persoonlijke groei, waarbij licht en donker samenkomen als een metafoor voor de zichtbare en verborgen kanten en verlangens van onszelf.

Alexine Tinne
Wie is de fotograaf die jou inspireerde deze foto’s te maken?
De fotograaf is Alexine Tinne (1835-1869). Ik was op zoek naar een vrouwelijke fotograaf uit 1800. Ik googelde vrouwelijke fotografen 1800 en toen kwam Alexine het eerst naar boven. Ze was een Nederlandse fotograaf en ontdekkingsreiziger. Alexine verloor op jonge leeftijd haar vader en werd opgevoed door haar moeder en tante. Ik weet niet of dat invloed op haar heeft gehad, maar Alexine was een hele eigenzinnige en avontuurlijke vrouw. Ze ging op ontdekkingsreis naar de Sahara. Daar maakte ze tekeningen van het landschap en fotografeerde ze mensen. 

In Den Haag maakte ze ook foto’s. Daar maakte ze gebruik van een ontwikkel koets. Ze ontwikkelde de gemaakte foto’s in de koets. Dat was nodig, want Alexine maakte gebruik van “wet plate photography”, ze fotografeerde op natte met chemische middelen bewerkte glasplaten. Bij “wet plate photography” moet de ontwikkeling zo snel mogelijk na het maken van de foto plaatsvinden. Daarom was de ontwikkel koets nodig.”

Inspiratiebron en herkenning
“Toen ik over Alexine las, herkende ik veel in haar verhaal.” Haar ongebondenheid en wil om op avontuur te gaan en dingen te doen die de omgeving niet van je verwacht zijn herkenbaar. Op mijn dertigste nam ik ontslag bij mijn vaste baan om alleen onder andere met een busje langs de kust van Australië te reizen. Heel toevallig kwam ik erachter dat ik van mijn vriend een camera had gekregen waarmee je met glasplaten kon fotograferen. Dit kan op droge en natte platen. Dit was zo’n toeval. “Toen ik daarachter kwam, wilde ik met die camera foto’s gaan maken.”

Paarden fotograferen
Hoe is het idee ontstaan om paarden te fotograferen?
“Ik zag een beeld van een zwart en een wit paard op internet, ik voelde meteen, ik wil ook paarden fotograferen.” Het was niet de bedoeling om dat voor deze expo te doen, maar het beeld raakte me en bracht me op het idee om dit te gaan doen. Ik wilde een zwart en wit paard in beweging fotograferen. Ik heb een post geplaatst op Facebook en Instagram. Ik kreeg daar verschillende reacties op. En zo heb ik met de eigenaren en de paarden afgesproken. 

Een vriend adviseerde mij, gezien de belichtingstijd en beweging van de paarden, geen gebruik te maken van de glasplaatcamera. De lichtgevoeligheid van deze platen is te laag, daardoor zou de belichtingstijd boven 1 minuut uitkomen. Dat is te lang om een bewegend object te kunnen fotograferen. Eigenlijk raden deze vriend mij af om dit project analoog te fotograferen. Als ik dat dan toch zo graag wou, adviseerde hij mij dit te doen met een kleinbeeldcamera die automatisch scherpstelt. Ik heb daar niet naar geluisterd. Uiteindelijk heb ik de foto’s die ik ga exposeren met de Rolleicord gefotografeerd. Deze camera is gemaakt in de periode 1933 tot 1976. Als fotograaf kijk je van bovenaf naar hetgeen dat je wil fotograferen. Er zijn een aantal moeilijkheden, die je tijdens het fotograferen moet overwinnen.

Zo moet je de belichting handmatig instellen. Daarvoor moet je van tevoren vaststellen welke belichting nodig is. Dit doe ik met een aparte meter waarna ik deze waarde moet instellen op de camera. Tijdens het fotograferen moet je rekening houden met het verschil tussen de feitelijke afstand en afstand die je bij de camera ziet. En het beeld is spiegelverkeerd. Wat rechts is, is links en andersom. De eerste keer fotografeerde ik buiten de bak. Doordat je de afstand niet goed kan inschatten was ik bang dat een paard per ongeluk over mij heen zou lopen. “De tweede keer stond ik wel in de bak en hield de eigenaar de paarden op veilige afstand.”

Waarom ben je twee keer foto’s gaan maken?
“Je weet het nooit met analoge fotografie .” In het proces is er veel wat fout kan gaan. De belichting, de timing, de ontwikkeling.  Er was een foto, waar ik per ongeluk drie foto’s op een negatief heb gemaakt. Ik was bang dat de film was vastgelopen. Er zijn veel handelingen die je moet doen, de sluiter spannen, de sluiter ontspannen en dan de film doordraaien. Door alles wat er om mij heen gebeurde was ik vergeten of ik dat al gedaan had. Tot 3x(!) toe. Ik dacht ook even dat de camera kapot was. Uiteindelijk leverde dat een mooie foto op, maar er zat een beetje ontwikkelvloeistof op de afdruk. Die foto wilde ik nog een keer maken. “Uiteindelijk vond ik de eerste foto beter dan de latere foto.”

Untamed spirit
“De serie foto’s” noem ik “Untamed spirit”. Eerst wilde ik deze serie Untamed Spirits noemen, maar toen bedacht ik dat het werk de verschillende kanten van één persoon symboliseert. Deze titel verwijst zowel naar Alexine Tinne als naar mijzelf. Alexine was een untamed spirit, iemand die haar eigen keuzes maakte, die anders waren dan haar omgeving verwachtte. Los van het feit dat zij Nederlands eerste vrouwelijke beroepsfotograaf en ontdekkingsreizigster was, was zij bijvoorbeeld vrijgezel en had geen kinderen. Uitzonderlijk voor die tijd. Als ik naar mezelf kijk, ben ik ook een Untamed Spirit. Ik ben onderzoekend van aard en ik vraag mijzelf daarbij regelmatig of wat ik doe nog in overeenstemming is met wat ik wil doen. Los van wat de omgeving daarvan zou vinden. Toen ik bijvoorbeeld mijn Master had afgerond, wilde ik op reis. Dit was niet wat mijn omgeving verwachtte. Toch heb ik mijn twee vaste banen opgezegd en ben ik gegaan zonder te weten waar naartoe en hoe lang dat ging duren. 

De serie “Untamed Spirit” nodigt je uit om na te denken over je identiteit en hoe je je kunt bevrijden van beperkende overtuigingen, met als doel volledige zelfacceptatie. Het werk wordt uiteindelijk een symbool voor het doorbreken van zowel innerlijke als uiterlijke barrières, op weg naar een authentiek leven.

Kom kijken naar het resultaat en bepaal of u zich herkent in de identiteit van een Untamed Spirit tijden de expositie “LUCAS (she/her)” van 8 november tot en met 10 november 2024 in Loods 6, KNSM-laan 143, Amsterdam.

Meer weten over het werk van Sabrina?
Kijk op haar website: https://www.i-seayou.com.