tekst: Saskia Lensink
Tijdens de expositie “LUCAS (she/her)” laten kunstenaars zich inspireren door kunstenaressen van Sint Lucas om kunstwerken te maken over identiteit. Tijdens de ateliers, die ter voorbereiding op de expositie georganiseerd zijn, bleek dat iedereen op een andere manier invulling geeft aan dit thema. Saskia Lensink interviewt drie kunstenaars die vertellen hoe hun kunstwerk tot stand gekomen is.
Linda Rusconi: Schilderstilleven als zelfportret
Linda Rusconi is schilder en tekenaar. Ze tekent en schildert in opdracht portretten, dieren, stadsgezichten en stillevens. Voor de expositie Lucas:she/her heeft een groot stilleven geschilderd van haar schilderspullen. Het stilleven geeft aan hoe ze is: netjes en geordend en van welk kleurenpalet zij houdt. Zij heeft zich hierbij laten inspireren door Charley Toorop, de eerste vrouwelijke schilder die ze als kind leerde kennen. Charley Toorop schilderde (zelf)portretten, maar ook stillevens. In dit werk van Linda komen die twee onderwerpen samen.
Ik spreek Linda via Teams op een maandagmiddag om 16.00 uur. Linda vertelt dat ze zich heeft laten inspireren door Charley Toorop.
Ze zegt: “Zij maakt net als ik veel zelfportretten. Met die zelfportretten gaat het me niet om het goed weergeven van mijn hoofd, maar meer om wat je ermee uit kunt drukken. Dit zie je duidelijk in de zelfportretten die Charley Toorop maakt. Ik ben gaan schilderen toen ik als kind werk van Charley Toorop zag. Zij was de eerste vrouwelijke schilder van wie het werk mij raakte. Wat me aanspreekt in haar werk is haar beeldtaal en haar eigengereide kleurgebruik. Wat ik herken in haar werk is dat ze tekent met verf. Daarmee bedoel ik dat ze in de schilderijen outlines gebruikt. Dat wil zeggen dat ze lijnen trekt om een vorm aan te geven en niet schaduwen. Dat doe ik in mijn werk ook. Als ik een kin wil schilderen zet ik een lijn en gebruik ik niet alleen een schaduw, zoals andere schilders.” Linda vertelt ook dat de eigengereidheid van Charley Toorop haar persoonlijk raakt en ook de moeilijkheid dat ze los van haar vader die ook schilder was haar eigen weg koos bij het schilderen.
Identiteit
Hoe kwam je via het thema Identiteit bij het door jou gemaakte schilderij?
“Toen het thema identiteit werd uitgezet, heb ik eerst gedacht welke recente werken heb ik die over identiteit gaan. Ik kwam uit bij het zelfportret met sophoed. Dit is een zelfportret met sop op mijn hoofd. Mensen kunnen dat grappig vinden en herkennen. Ze kunnen denken: Hé, ik heb ook wel eens sop op mijn hoofd gedaan! Maar voor mij is het een ode aan het bad. Het bad fungeert voor mij als pijnverlichting. Een bad aan het einde aan de dag geeft mij de vrijheid om te kunnen schilderen.”
Stilleven als zelfportret
“Ik wilde ook een nieuw werk maken. Hiervoor heb ik een catalogus van het werk van Charley Toorop bekeken, die ik ooit bij een overzichtstentoonstelling bij het Museum Boymans van Beuningen gekocht heb. Daar stonden ook schilderijen van stillevens in. Ik werk in opdracht. Begin van dit jaar heb ik een opdracht gekregen om op groot doek een stilleven te schilderen. Mijn eerste grote stilleven. Dit was voor een klant, die eerder een ander schilderij van mij had gekocht. Zij kent mijn handschrift en wilde in mijn handschrift een stilleven. Ik zag de foto en zag meteen de kleuren voor me die ik wilde gebruiken.
Ik ben heel erg met kleur bezig en heb mijn eigen kleurenpalet. Als een klant een opdracht geeft, dan kennen ze mijn handschrift en weten ze ook dat ze een schilderij met mijn kleuren krijgen. Toen ik de catalogus doorbladerde, zag ik dat Charley Toorop ook stillevens schilderde. Toen bedacht ik dat ik een stilleven wilde maken dat een zelfportret is van mij. Dus heb ik een opstelling van mijn schilderspullen gemaakt en de belichting ingesteld op een manier die mij typeren. Ik heb het zo gezet dat het mijn identiteit symboliseert. Ik heb mijn lievelingskleuren verf en mijn lievelingskwasten in het stilleven geplaatst. Ook heb het stilleven zo geënsceneerd dat je kunt zien wie ik ben. Het is een overzichtelijk en geordend stilleven. Daarmee laat ik zien dat Ik een georganiseerde en nette werker ben. Dat verbaast mensen soms. Een vriendin vroeg laatst toen ze mijn schilderschort zag: Is dat jouw schilderschort? Ze was verbaasd dat die zo schoon was.”
Werken naar een thema
Wat vind je ervan om voor deze expositie naar een thema te werken?
“Ik denk dat het een meerwaarde heeft dat iedereen gevraagd is een nieuw werk te maken. Niet iedereen maakt elke keer nieuw werk, maar nu is dat een verplichting. Dat stimuleert mensen om dingen te maken. En dat is belangrijk, want als maker, moet je je blijven ontwikkelen. Zelf vind ik: maak het niet te ingewikkeld. Dat heb ik ook niet gedaan. Het is bedoeld als een richtlijn. De manier waarop je met het thema omgaat, bepaal jezelf. Ik denk wel dat het heel specifiek maken van een thema ten goede komt aan de tentoonstelling. Je gaat samen op zoek naar een verhaal. Er zit daardoor meer eenheid in de expositie. Het moet alleen niet allemaal hetzelfde worden. Dat komt volgens mij vanzelf goed, doordat er zoveel verschillende makers zijn in de vereniging. Het werken met een thema heeft mij ook uitgedaagd om iets anders te doen.”
Ateliers en expositie
Ter voorbereiding van de expositie hebben de organisatoren drie keer een atelier georganiseerd, waarbij er workshops werden gegeven en er met elkaar besproken werd wat ze gingen maken voor de expositie. Linda heeft er één meegemaakt, waarbij er onder meer een aquarel workshop gegeven werd.
Wat vond je van de ateliers?
“Ik vond het een leuk idee om zo samen te komen in plaats van elkaar zien tijdens een borrel. Ik heb voldoende vrienden om een borrel mee te drinken, terwijl wat ik mis is samen met collega’s iets maken. Ik zou het een goed idee vinden als we met de ateliers doorgaan. Ik zie het wel zitten als we bijvoorbeeld vier keer per jaar zo’n atelier organiseren. Elk kwartaal een keer. Dat er dan elke keer een andere persoon een workshop geeft. Zo komt iedereen aan de beurt.”
Heb je zin in de expositie?
“Ik heb altijd zin in een expositie. Ik ben benieuwd welke invloed de curator heeft bij het samenstellen van de expositie. De curator heeft aangegeven dat hij heel erg naar de flow gaat kijken, zodat het voor de bezoekers een prettige ervaring is.”
Wilt u de werken van Linda in het echt zien? Kom naar de expositie Lucas: she/her van 8 tot en met 10 november 2024.
Voor meer informatie over haar werk, kijk op haar website: https://www.portretloket.nl
Sophoed